Po tych makach szedł żołnierz i ginął,
lecz od śmierci silniejszy był gniew!
„I poszli – jak zawsze uparci… Jak zawsze – za honor się bić!
Obserwatorzy ze zbocza M. Castellone obserwują Npla na szczytach ‚Widma’ (13.V.44.)” (z albumu kpt. Antoniego Rólskiego / ze zbiorów H. Banaszkiewicza)
Dziś mija 70. rocznica zdobycia przez żołnierzy 2 Korpusu Polskiego klasztoru na Monte Cassino, w ruinach którego plutonowy Emil Czech odegrał Hejnał Mariacki. Akt ten w symboliczny sposób ogłosił światu zwycięstwo Polaków w tej jednej z najsłynniejszych bitew II wojny światowej. Z tej okazji pragniemy przypomnieć sylwetki dwóch mieszkańców Gębic, którzy w szeregach 5 Kresowej Dywizji Piechoty wzięli udział w walkach o Monte Cassino.
Pierwszym z nich jest urodzony w Gębicach płk dypl. Antoni Rólski (1916 – 2010), który uczestniczył we wspomnianej bitwie w stopniu kapitana, pełniąc funkcję zastępcy szefa sztabu do spraw informacyjnych 5 KDP. Jego postać przypomina opracowanie autorstwa Hieronima Banaszkiewicza.
Kpt. Antoni Rólski (po prawej) w czasie kampanii włoskiej w 1944 r.
(ze zbiorów Hieronima Banaszkiewicza)
Jednocześnie charakter walk o Monte Cassino przybliżają fotografie z albumu Antoniego Rólskiego, udostępnione z rodzinnych zbiorów Hieronima Banaszkiewicza.
Drugim gębickim uczestnikiem słynnej batalii, która otworzyła Aliantom drogę na Rzym, był Stefan Kluczykowski (1908 – 1999). W czasie walk o przełamanie Linii Gustawa we Włoszech służył on w 5 KDP w stopniu kaprala. Korzystając z okazji, jaką jest okrągła rocznica tryumfu polskiego oręża w walkach o Monte Cassino, zapraszamy do obejrzenia filmu, zarejestrowanego na początku lat 90. ubiegłego wieku przez Mariana Rólskiego. Materiał ten przybliża postać gębickiego weterana, który zwięźle opowiada o swojej wojennej epopei.
Ponadto zachęcamy do zapoznania się z wojennymi wspomnieniami Stefana Kluczykowskiego, które dostępne są w dziale Historia. Opracowanie to, udostępnione przez rodzinę weterana i opublikowane na niniejszym portalu przed sześcioma laty, dziś prezentujemy w nowym wydaniu.
